تکنولوژی و آموزش اسکن داخل دهانی (Intraoral Scan) در سالهای اخیر به سرعت پیشرفت کرده است و بسیاری از اسکنرها امروزه زمانِ اسکن سریعتر، دقتِ بهتر و ویژگیهای پیشرفتهتری مانند تصویربرداری رنگی و واکنش لحظهای دارند. اسکن داخل دهانی میتواند تجربۀ کارآمدتر، دقیقتر و راحتتری برای بیماران و دندانپزشکان فراهم کند. در این مقاله، به بررسی مزایا و معایب اسکن داخل دهانی پرداختهایم.
فواید و مزایای اسکن داخل دهانی
اسکن داخل دهانی یک فنآوری دندانپزشکی است که از یک اسکنر دیجیتال برای ایجاد تصویر سه بعدی از دندانها و لثههای بیمار استفاده میکند. این فناوری نسبت به روشهای قالبگیری سنتی دندان فواید و مزیتهای متعددی دارد. در اینجا به برخی از آنها اشاره میکنیم:
- راحتی بیشتر برای بیماران: اسکنر دیجیتال برخلاف مواد قالبگیریِ آزارنده که شکل نامرتب دارند و قرارگیریِ آن در دهان بیمار زمانبر است، سریع و بدون هیچگونه احساس ناراحتی از دهان عکس میگیرد.
- افزایش دقت: اسکنهای دیجیتال وضوح بسیار بالایی دارند که به همین دلیل حتی میتوانند کوچکترین جزئیات دندانها و لثهها را تشخیص دهند که برای کارهای دندانپزشکی دقیق مانند ساخت وسایل ارتودنسی، روکشها، پلها و ایمپلنتها ضروری است. دقت بالای ارائه شده توسط اسکن داخل دهانی میتواند به پیشگیری از خطاها و کاهش نیاز به دوبارهکاری کمک کند و در نهایت، کارایی دندانپزشک را افزایش داده و در وقت بیمار صرفهجویی کند.

- نتایج سریعتر: اسکنهای دیجیتال میتوانند سریعتر از قالبگیری سنتی پردازش شوند که کل فرآِیند درمان دندان را تسریع میکند. این امر میتواند منجر به گردش کار سریعتر برای کارهای دندانپزشکی شود که میتواند به ویژه برای بیمارانی که نیاز فوری به درمان دارند مهم باشد.
مطالعه بیشتر: اسکن سه بعدی دندان برای ایمپلنت
- ارتباط بهتر با بیمار: تصاویر سه بعدی به دست آمده از اسکنرهای داخل دهانی را میتوان با بیماران به اشتراک گذاشت و از آنها برای آموزش سلامت دندانهایشان با نمایش بصری وضعیت دندانشان استفاده کرد که میتواند به آنها در درک بهتر گزینههای درمانی و پیامدهایشان کمک کند.
- حفظ سوابق بهبودی: مانند دادههای دیجیتالیِ دیگر، اسکن دیجیتال را میتوان به راحتی از طریق یک پلتفرم امنِ ابری ذخیره کرد و به صورت آنلاین به آن دسترسی داشت که این موضوع، پیگیریِ سوابق بیماران را برای دندانپزشکان آسانتر میکند. این امر به ویژه برای بیمارانی که نیاز به درمان مداوم دندانپزشکی دارند، یا افرادی که برای روشهای مختلف به چندین دندانپزشک مراجعه میکنند مفید است.
معایب اسکن داخل دهانی
اسکن داخل دهانی علاوه بر مزایای فراوانی که هم برای بیماران و هم دندانپزشکان دارد، معایبی احتمالی نیز دارد که باید در نظر گرفته شود. برخی از معایب اسکن داخل دهانی عبارتند از:
- یادگیری کار با اسکنرهای داخل دهانی: دندانپزشکان و تکنیسینهای دندان ممکن است نیاز به آموزش داشته باشند تا نحوه استفاده مؤثر از اسکنرهای داخل دهانی را بیاموزند. این امر میتواند زمانبر باشد و ممکن است هزینههای اضافی در پی داشته باشد.
- احساس ناراحتی بیمار: در حالی که اسکن داخل دهانی به طور کلی راحتتر از قالبهای سنتی است، برخی از بیماران ممکن است همچنان در طول فرآیند اسکن احساس ناراحتی یا اضطراب را تجربه کنند. ممکن است متخصصان بیتجربه به زمان قابلتوجه بیشتری برای تکمیل اسکن داخل دهانی نیاز داشته باشند که این امر ممکن است موجب ناراحتی بیماران شود.
- دسترسی محدود: همۀ مطبهای دندانپزشکی به فنآوری اسکن داخل دهانی دسترسی ندارند که این امر میتواند گزینههای بیماران را برای درمان دندان محدود کند.

- استفادۀ محدود: اسکن داخل دهانی ممکن است برای همۀ روشهای دندانی مناسب نباشد؛ به عنوان مثال، تشخیص خطوط حاشیهای عمیق در دندانهای آمادهشده یا زمانی که خونریزی رخ میدهد، برای قالبهای نوری دشوار است. در چنین مواردی ممکن است همچنان نیاز به قالب سنتی باشد.
- دقت محدود: در حالی که عموماً اسکن داخل دهانی دقیقتر از قالبگیری سنتی است، ممکن است برای همۀ بیماران و همۀ موقعیتها مناسب نباشد و برخی از خطاها و اشتباهات همچنان رخ دهد.
- مسائل فنی: مانند هر فناوری دیگر، اسکنرهای داخل دهانی ممکن است مشکلات فنیای را تجربه کنند که ممکن است بر دقت اسکن تأثیر بگذارد یا باعث تأخیر در درمان شود.
- هزینه: اسکنرهای داخل دهانی ممکن است گران باشند و احتمال دارد که این هزینه در قالب هزینههای بالاتر برای خدمات دندانپزشکی به بیماران منتقل شود. این موضوع میتواند دسترسی به این تکنولوژی را برای برخی از بیماران دشوار کند.
جمعبندی مزایا و معایب اسکن داخل دهانی
به طور کلی، اسکن داخل دهانی یک فنآوری دندانپزشکی ارزشمند است که مزایای متعددی را برای بیماران و متخصصان دندانپزشکی به طور مساوی ارائه میدهد. در مقایسه با قالبگیریهای سنتی (فیزیکی)، قالبهای دیجیتالی که توسط اسکنهای داخل دهانی گرفته میشود، دقت را بهبود میبخشد، ناراحتی را کاهش میدهد و میتواند روند درمان را تسریع کند و همچنین میتواند به بیماران و دندانپزشکان کمک کند تا به نتایج درمانی بهتری دست یابند.

همچنین در حالی که اسکن داخل دهانی فواید بسیاری دارد، معایب بالقوهای نیز دارد که باید قبل از تصمیمگیری در مورد استفاده از این فناوری برای درمان دندان، به دقت در نظر گرفته شود. به طور مثال، تکنولوژیهای جدید دندانپزشکی دیگری نظیر سنسور آر وی جی ممکن است برای برخی کاربردهای تشخیصی نظیر پوسیدگی دندان عملکرد بهتری داشته باشند.
سوالات متداول مزایا و معایب اسکن داخل دهانی
اسکن داخل دهانی چه مزایایی دارد؟
راحتی بیشتر برای بیماران، افزایش دقت، نتایج سریعتر، ارتباط بهتر با بیمار و حفظ سوابق بهبودی مراجعان مهمترین مزیتهای استفاده از اسکنرهای داخل دهانی هستند.
معایب اسکن داخل دهانی چیست؟
هزینه اسکن داخل دهانی قدری بالاتر از دیگر روشهای تصویربرداری از دهان و دندان است. این موضوع موجب دسترسی محدودتر بیماران به این تکنولوژی است. همچنین یادگیری کار با اسکنرهای سه بعدی ممکن است برای برخی دندانپزشکان کمی دشوار و زمانبر باشد.